اولویت ها برای محل سکونت، انتخاب و رضایت
اولویت ها برای محل سکونت، انتخاب و رضایت
چه نوع سکونتگاهی را ترجیح می دهید؟ شما در واقع در کجا زندگی می کنید؟ اگر پاسخ های متفاوتی به این سوالات دارید، تفاوت بین سکونتگاه ارجح و انتخاب سکونتگاه را می دانید. اگر اختلاف بین دو سوال زیاد باشد، شما ممکن است از سکونتگاه خود ناراضی باشید و ممکن است سکونتگاه شما، هیچ وقت به کاشانه تبدیل نشود…
– اندازه گیری رضایت از محل سکونت:
برای استنباط رضایت از سکونتگاه، باید آن را به میزان کافی اندازه گیری نمود؛ ولی این سنجش فقط در یک سوال ساده خلاصه نمی شود «آیا شما از آپارتمانتان رضایت دارید؟» رضایت ممکن است در مورد کیفیت بخش های مختلف سکونتگاه فرق کند مانند: وسعت فضا، زیبایی، نور. و رابطه بین نوع استفاده ساکنان و کیفیت ساختمان مثل نور برای مطالعه و یا نور برای شستن ظروف.
– تاثیرات شخصی:
مسلماً سلیقه و خشنودی، بعضا بستگی به شخص ساکن دارد. در بررسی های انجام شده در مورد سبک خانه افراد بالغ و جوان به عنوان سکونتگاه با تزئینات و آراستگی را ترجیح می دادند و افراد بالغ مسن تر، نوع ساده تر را می پسندیدند. سادگی ممکن است جالب نباشد، ولی بیانگر وضوح است. این موضوع برای افراد مسن مهم است، زیرا برای آن ها تحرک و ادراک مشکل تر از گذشته است.
افراد بالغ جوان، سکونتگاه اسرار آمیز را دوست دارند؛ در صورتی که افراد مسن تر ترجیح می دادند که این مرموز بودن را در کتاب های داستان پیدا کنند، جایی که زندگی آن ها را مشکل تر نمی کند.
یک محقق، از افراد ۸ تا ۱۸ ساله خواست که کاشانه ایده آل خود را ترسیم کنند؛ آن ها همانند بزرگترها به خانه های تک واحدی تمایل داشتند، اگرچه خانه های ایده آل آنان، بزرگتر از خانه فعلی آن ها بود و فضای استراحت بیشتری داشت.
– موقعیت اجتماعی ــ اقتصادی:
رضایت از سکونتگاه به موقعیت اجتماعی ــ اقتصادی نیز ارتباط دارد. در یک تحقیق مشاهده شد که افراد پولدارتر، به کیفیت زیبایی کاشانه خود علاقه دارند؛ ولی افراد فقیرتر ایمنی، سلامتی و احتیاجات خانواده در کنار زیبایی را دارای اهمیت می دانند.
– جنسیت و نقش اجتماعی:
نقش اجتماعی بر رضایت از سکونتگاه تاثیر دارد. زنان و شوهران، غالباً در مورد مناسب بودن کاشانه خود اختلاف نظر دارند؛ همچنان که تعداد بیشتری از مردم از پخت و پز لذت می برند، تشابه ها و تفاوت ها بین اولویت زنان و مردان در طرح آشپزخانه، اهمیت بیشتری پیدا می کند.
هم مردان و هم زنان آشپزخانه هایی را که هم به اتاق نشیمن هم به غذاخوری باز است، به آشپزخانه هایی که از این فضاها جدا هستند ترجیح می دهند؛ اگرچه خانم هایی که بیرون کار می کنند، نسبت به خانم های خانه دار، به آشپزخانه باز، تمایل بیشتری دارند.
× طراحی خانه توسط مردان و زنان
در مطالعه ای که از مردان و زنان خواسته شد که یک خانه را طراحی کنند، زنان خانه های کوچکتر با فضا های اجتماعی بیشتر و دیوار های با انحنا طراحی کردند و در طرح های آنان، ابداع بیشتری مشاهده شد. وقتی که مردان و زنان با هم طراحی کردند اندازه خانه ها بزرگتر بود و حتی خطوط منحنی بیشتری نسبت به طرح زنان داشت.
افراد اجتماعی در صورت داشتن حق انتخاب، خانه هایی را انتخاب می کنند که امکان معاشرت اجتماعی در آن در حداکثر ممکن باشد. مسئله کلیدی و مهم دیگری که در مورد سلیقه و انتخاب مسکن اشخاص نقش دارد، ارزش فردی است. اکثر ما به سکونتگاهی تمایل داریم که به اعتقاد خودمان می تواند در بدست آوردن ارزش های مورد نظر در زندگی به ما کمک کند.
– آرزو ها برای آینده:
و بالاخره زمان برای رضایت از سکونتگاه دارای اهمیت است؛ اینکه شخص در انتظار بهبود کیفیت خانه خود است، بر رضایت از سکونتگاه فعلی تاثیر دارد. بنابراین افرادی که در انتظار بهبود کیفی در خانه خود هستند، نسبت به سایرین که در همان محل زندگی می کنند، خوشحال تر هستند.
– تاثیرات اجتماعی:
روابط متقابل ما با دیگران، ارتباطمان با آن ها، هنجار هایی که در قبول آن ها با دیگران شریک هستیم، خلوت خصوصی در مقابل استقلال و امنیت، نقش مهمی در اولویت های ما در مورد سکونتگاه دارد. در حقیقت بخش مهمی از تعریف کاشانه عملکرد اجتماعی آن است. در یک تحقیق، از افراد خواسته بودند که خانه ای طرح کنند که دارای خصوصیات خلوت خصوصی با امنیت و یا معاشرت اجتماعی باشد.
خانه هایی که برای خلوت خصوصی طراحی شده بود، دارای قسمت های تعریف شده بیشتری بودند، آن ها دارای اتاق های بیشتر و در نتیجه راهروهای بیشتر و اتاق های کوچک تر بودند. خانه هایی که برای ایمنی طراحی شده بودند، دارای کوچک ترین ابعاد بودند.
خانه کوچک تر به معنای فضای کمتری برای تدافع است و ساکنان به یکدیگر نزدیک تر می باشند، که این می تواند به دفاع از خانه کمک کند. خانه هایی که برای معاشرت اجتماعی طراحی شده بودند، فضاهای داخلی آن دارای دید بیشتری بودند و دیوار های آن انحنای بیشتری داشتند.
– تاثیرات فیزیکی:
خصوصیات فیزیکی یک خانه نیز تاثیر زیادی بر اولویت ها و رضایت ما از خانه دارد. به عنوان مثال، خانه های کوچک و شلوغ که دارای اتاق های محکمی است، رضایت کمتری را جلب می نماید. چهار نوع شکل فیزیکی را در نظر می گیریم:
- فرم ساختمان
- سبک معماری
- فضاهای داخلی
- فضاهای خارجی
– رنگ:
رنگ، موضوع تحقیقات بسیاری بوده است؛ ولی بسیاری از آن ها براساس ترجیح دادن رنگ در یک محدوده کوچک بدون هیچ گونه زمینه محیطی خاصی بوده است. (از افراد سوال نشده که آیا ترجیح می دهند که اتاق خواب و یا آشپزخانه خود را به یک رنگ خاص رنگ کنند.)
در مطالعه ای در مورد رنگ در کشور ژاپن به این نتیجه رسیدند که: رنگ هایی که بیشتر اشباع بودند، به عنوان رنگ های بهتر، زیباتر و راحت تر ارزشیابی شدند و میزان روشنایی بستگی به آن داشت که در اتاق چه مقدار فعالیت صورت می گیرد. رنگ های روشن به عنوان رنگ های تازه تر، شاداب تر و نورانی تر تلقی می شدند.
– فضای خارجی:
فضاهای خارجی در اطراف خانه، تأثیر بسیار زیادی در رضایت افراد دارد. در یک مطالعه توسط فرانسوی ها، معلوم گردیده است که فضای سبز در مجاورت محله، مهم ترین عامل رضایت در بین همسایه بوده است.
– تأثیرات فرهنگی:
خانه ها در نقاط مختلف جهان بسیار متفاوت هستند؛ به عنوان مثال در روستای کندوان تبریز، خانه ها به صورت کندوی عسل، یا خانه های بلند با چوب درخت سرو، در ایالت بریتیش کلمبیا در کانادا و خانه های شناور در کشمیر، نشان دهنده تفاوت بسیار زیاد خانه ها در مناطق مختلف جهان می باشد.
می توان نتیجه گرفت که افراد ترجیح می دهند در خانه هایی زندگی کنند که مطابق فرهنگ گذشته آن ها باشد، این به این دلیل است که سکونتگاه ها تبلوری از فرهنگ می باشند، مکمل الگو های رفتاری آن فرهنگ شده. در بررسی فرم خانه در هفتاد و سه فرهنگ مختلف، مشاهده گردیده است که میزان تقسیم بندی فضاهای داخلی، بستگی به میزان پیچیدگی های اجتماعی ــ سیاسی در آن فرهنگ دارد.
